Γενιά σε απόγνωση

Ακούς συζητήσεις νέων και αν και δεν απέχεις και πολύ ηλικιακά από αυτούς δεν δύνασαι να καταλάβεις τι λένε. Η διάλεκτος διαφορετική, εμπλουτισμένη με greeklish (τα λεγόμενα ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες) όσο για το ντύσιμο και τις χειρονομίες…; Κι αυτά ακολουθούν τη μόδα – ρεύμα της εποχής.

Φταίνε σε μεγάλο βαθμό τα social media. Ο νέος τρόπος ζωής που επιβάλλει η έλευση του υπολογιστή, του διαδικτύου και της ταχύτητας διάδοσης της πληροφορίας. Και στην περίπτωση που είναι πληροφορία πάει κι έρχεται. Είναι όμως και περιπτώσεις (η πλειοψηφία αυτών) που η παραπληροφόρηση καλπάζει.

Ο τρόπος ζωής που επέβαλε η πόλη, ο υπολογιστής και η «ησυχία» των γονιών για τα παιδιά τους ώθησε ακόμα πιο γρήγορα τους νέους στο να ζουν σε ψηφιακό κόσμο. Σήμερα δεν υπάρχει σπίτι χωρίς υπολογιστή και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Το παλιό παιχνίδι στους δρόμους έχει εκλείψει και τα παιδιά έχουν κλειστεί στον εικονικό κόσμο. Αντί να επικοινωνήσουν με τους φίλους τους από κοντά, προτιμούν τη διαδικτυακή συνομιλία όπου μπορούν να μιλούν με πολλούς ταυτόχρονα αλλά και να παύουν τη συζήτηση όταν δεν τους συμφέρει ή θέλουν να φύγουν.

Παλιότερα κάποια συστήματα δεν υποστήριζαν ελληνικούς χαρακτήρες. Αυτό δημιούργησε ένα ρεύμα όπου για να μιλήσεις στον συνάνθρωπο σου αρκούσε απλά να πατήσεις τα πλήκτρα χωρίς να σε νοιάζει η ορθογραφία τους. Άλλωστε οι ελληνικοί χαρακτήρες είναι πολύ πιο πλούσιοι και οι ελληνικές λέξεις τόσες που δεν μπορεί ένα απλό λατινικό αλφάβητο να τις καλύψει. Αυτή η συμβιβαστική αρχικά εκδοχή έγινε επιτακτική.

Πλέον αν ρωτήσεις τους νέους πως γράφονται κάποιες λέξεις δεν ξέρουν να σου πούν όπως δεν ξέρουν και τι σημαίνουν οι περισσότερες. Λόγω του σύντομου χώρου που επιτρέπει η αποστολή ενός μηνύματος περιορίζουν το λεξιλόγιο τους και το προσαρμόζουν στις απολύτως απαραίτητες.

Φέτος, βγήκαν οι βάσεις και φάνηκε πως τα παιδιά δεν τα πήγαν καλά. Κάθε χρόνο πάνε και χειρότερα. Αντί να διαβάσουν σπαταλούν τον πολύτιμο εφηβικό τους χρόνο μπροστά από μια οθόνη, εγκλωβισμένοι σε έναν απέραντο κόσμο που πέραν από τους γνωστούς τους φίλους κρύβει και πολλούς άγνωστους. Δεν είναι λίγα τα περιστατικά που έχουν απαχθεί παιδιά ή έχουν ληστευτεί σπίτια επειδή κάποια έκθεση στο διαδίκτυο βοηθά το δράστη να ενεργήσει. Η άγνοια των παιδιών και ο παρορμητισμός τα κάνει να μην βλέπουν μακροπρόθεσμα.

Κι αν πάλι κάποιο περάσει  σε σχολή έστω κι αυτή που έχει βάση το 5 και καταφέρει να τη βγάλει, πάει να πιάσει δουλειά και δε μπορεί να σταθεί στο εργασιακό περιβάλλον. Και δε μιλάμε για κάτι εξεζητημένο. Σε απλά και βασικά πράγματα οι απορίες που δημιουργούνται είναι τόσες που οι ερωτήσεις που κατακλύζουν τον εργοδότη ξεπερνούν σε αριθμό αυτές που θα έκανε ένα 10 χρόνο παιδί. Το να είσαι ανιστόρητος, αγεωγράφητος δεν διανοείται για ένα άτομο που τελειώνει το σχολείο και πόσο μάλλον αν έχει τελειώσει και το πανεπιστήμιο.

Επιπλέον αρνητικό είναι η συνεχής έκθεση του ατόμου μπροστά από την οθόνη αφού απενεργοποιεί τα κύτταρα του εγκεφάλου και δε βοηθάει τη σκέψη. Άποψη μας δεν είναι να καταργηθεί η είσοδος των υπολογιστών στα σπίτια ή να απαγορευτεί η πρόσβαση των μαθητών σε αυτούς αλλά να γίνει σωστή αξιοποίηση και με μέτρο.

Αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση. Η γενιά του 2000, σε πιθανόν 80 χρόνια να αντιμετωπίζει άνοια, παχυσαρκία, οφθαλμολογικά προβλήματα, αντικοινωνικότητα και επιθετικότητα σε ατομικό επίπεδο. Ο κίνδυνος όμως είναι και συλλογικός αφού δεν θα έχει γνώση του ποιος ήταν (όχι ποιος είναι γιατί θα έχει χάσει την ταυτότητα του) από ποιους περιβάλλεται, για ποιους οφείλει να αγωνιστεί και ποιους πρέπει να τιμά.

Γεγονότα όπως η κατάργηση ή μη των παρελάσεων, το σήκωμα της σημαίας από αλλοεθνή και χίλια δυο δεν θα είναι τα μοναδικά προς συζήτηση.
[Δημοσιεύτηκε στο ΠΑΛΜΟΡΑΜΑ 202/3.9.11]