Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2012

Αυτοδιοίκηση: Από τις τοπικές «κυβερνήσεις» στα τοπικά παραρτήματα του Υπ. Εσωτερικών;

Αυτοδιοίκηση: Από τις τοπικές «κυβερνήσεις» στα τοπικά παραρτήματα του Υπ. Εσωτερικών;
Το μεσοπρόθεσμο, ο ανεκπλήρωτος Καλλικράτης
και οι νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες του ΥΠ. ΕΣ.

Σχεδόν έναν αιώνα μετά από τον πρώτο νόμο του Ελ. Βενιζέλου (ΔΝΖ’ / 1912) που έδινε καθεστώς αυτοδιοίκησης στους Δήμους, όλα δείχνουν πως ξαναγυρνάμε σε εποχές που οι Δήμοι δεν ήταν παρά το τοπικό παράρτημα της κεντρικής διοίκησης.
Παρά τις διεργασίες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο τις τελευταίες δεκαετίες για μεταφορά της εξουσίας στην ίδια την πηγή της, τον πολίτη, παρά τις δύο Αυτοδιοικητικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων 15 ετών (Καποδίστριας 1, Καλλικράτης 1), παρά την κρίση του αντιπροσωπευτικού και υπερ – συγκεντρωτικού μοντέλου που δοκιμάστηκε στη χώρα μας για πολλές δεκαετίες, οι ενδείξεις το τελευταίο διάστημα συνηγορούν στο ότι η Αυτοδιοίκηση απαξιώνεται και κινδυνεύει να μετατραπεί σε παράρτημα του Υπουργείου Εσωτερικών. Και αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή ενός ανασφαλούς και συγκεντρωτικού συστήματος εξουσίας.
Και εξηγούμε:
Σε θεσμικό επίπεδο:
Ο «Καλλικράτης» παραμένει σε πολλά σημεία του ανεφάρμοστος.
1. Συμπαραστάτης του Δημότη και της επιχείρησης δεν έχει εκλεγεί παρά σε ελάχιστους Δήμους
2. Το ίδιο συμβαίνει με το Γενικό Γραμματέα στους Δήμους, Τις Δημοτικές επιτροπές Διαβούλευσης, την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση του πολίτη και την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων
3. Τα Τοπικά Συμβούλια Νέων, η θητεία τους έχει λήξει από το 2010 και με το παρόν πλαίσιο δεν είναι παρά «γραφειοκρατικές και διακοσμητικές γλάστρες»
4. Πλήθος αρμοδιοτήτων βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της μεταφοράς… ενώ σε πολλές των περιπτώσεων χρηματοδότηση και προσωπικό δεν επαρκούν
5. Η χρηματοδότηση από το 2009 έχει πέσει στο 40% με τις αρμοδιότητες και τις κοινωνικές ανάγκες να έχουν αυξηθεί
Σε οικονομικό επίπεδο
Από το 2009 μέχρι και σήμερα οι περικοπές στην Αυτοδιοίκηση ξεπέρασαν το 60% στους Κεντρικούς Αυτοτελείς πόρους και το 55% της χρηματοδότησης για τα τεχνικά έργα.
Η τέταρτη δόση των 865 εκ. που οφείλει η πολιτεία για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των Δήμων και είχε υποσχεθεί ο κος Στυλιανίδης στο έκτακτο συνέδριο του Αυγούστου παραμένει επίσης υπόσχεση, το ίδιο και τα υπόλοιπα από τα 2,5 δις περίπου από τους παρακρατηθέντες πόρους που είχαν υπολογιστεί να καταβληθούν σε διάστημα 8 ετών.
Η μόνη θετική εξέλιξη είναι η παράταση της λήξης των δανείων που έχουν λάβει οι Δήμοι Από το Παρακαταθηκών και Δανείων και μια περίοδος χάριτος με την πληρωμή ενός μικρού μέρους των τόκων. Καμία κουβέντα βέβαια για προσλήψεις προσωπικού σε ευαίσθητους τομείς όπως οι Παιδικοί Σταθμοί, όπου εκκρεμούν προσλήψεις πολλών ετών.
Την ίδια στιγμή στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε στις αρχές Νοεμβρίου προβλέπονται περαιτέρω περικοπές με κατάργηση του 50% των μετακλητών συνεργατών του Δημάρχου, κατάργηση γραμματέων (Υποθέτω ότι όπως και οι Βουλευτές από δω και στο εξής και οι Δήμαρχοι θα πρέπει πέραν των άλλων να σηκώνουν οι ίδιοι τα τηλέφωνα τους - Εκ των υστέρων το Υπουργείο Εσωτερικών κάνει λόγο για διαθεσιμότητα και όχι απόλυση!), περικοπή επιπλέον 50% σε αμοιβές προέδρων οργανισμών, κατάργηση εξόδων παραστάσεως κλπ., περικοπές συνολικού ύψους 5 εκ ευρώ!
Όταν όμως έχουν γίνει ήδη περικοπές στην Αυτοδιοίκηση της τάξης των 60%, περικοπές που αν είχαν γίνει ανάλογες σε όλο το δημόσιο δε θα χρειαζόμασταν ούτε ένα ευρώ δανικό και κανένα μνημόνιο, τα 5 εκ από αυτές τις μειώσεις είναι τουλάχιστον υποκρισία.
 Και εξηγούμαι:
Με τον «Καλλικράτη» που κάποιοι πολέμησαν λυσσαλέα, χωρίς να «ανοίξει ρουθούνι» και με απόλυτη κοινωνική συγκατάθεση γλιτώνει το κράτος 11.551 μισθούς κάθε μήνα. Σαν να απέλυσε δλδ 11.551 υπαλλήλους. Πως γίνεται αυτό;
Μείωση κατά 709 σε Δημάρχους – Κοινοτάρχες (325 από 1.034, ποσοστό μείωσης 69%)
Μείωση κατά 9.484 σε Πρόεδρους και Αντιπρόεδρους Δημοτικών Επιχειρήσεων και νομικών προσώπων από τα 4.742 που καταργήθηκαν (1.138 από 5.880, ποσοστό μείωσης 81%(!), ξέρετε σε κάποιο άλλο Υπουργείο να καταργήθηκαν το 81% των νομικών προσώπων;).
Μείωση κατά 1.358 σε Ειδικούς Συμβούλους και Συνεργάτες
Σύνολο 11.551 λιγότερους μισθούς κάθε μήνα για τον φορολογούμενο!
Και ταυτόχρονα:
7.015 Λιγότεροι Δημοτικοί Σύμβουλοι ( 9.375 από 16.390, ποσοστό μείωσης 43%)
8.000 αποχωρήσεις εργαζομένων την τελευταία διετία
Σύνολο μισθών που εξοικονόμησε κατά το σύνολο ή μέρος η πολιτεία από την αυτοδιοίκηση αυτά τα 2 χρόνια: 26.565!

Απαξίωση ή αναβάθμιση;
Με αυτά τα δεδομένα, της θεσμικής μετεξέλιξης από τη μια και των λειτουργικών προβλημάτων από την άλλη και τις όποιες επιλογές συζητούνται, πρέπει να επιλέξουμε την επόμενη μέρα.
Αν θέλουμε να είμαστε αξιόπιστοι όμως άρα και ειλικρινείς οφείλουμε να κάνουμε την αυτοκριτική μας, ως Αυτοδιοίκηση.
Πιστεύει ο Δημότης ότι έχει έναν Δημοτικό μηχανισμό αποτελεσματικό, σύγχρονο, αντί – γραφειοκρατικό,  αναπτυξιακό; Πιστεύει ότι έχει αρχές με πίστη στη διαφάνεια, την συμμετοχή του πολίτη;
Συχνά όχι, δεν τα πιστεύει, τα αντίθετα μάλλον πιστεύουν οι πολίτες. Και σε αυτό ευθύνεται και η τοπική Αυτοδιοίκηση. Εγκλωβισμένη σε μια αντίληψη που φοβάται τον πολίτη, η Αυτοδιοίκηση περιοριζόταν σε τεχνικά έργα και φιέστες και έβαλε τους θεσμούς και τις αξίες σε δεύτερη μοίρα ακόμη και σε εποχές «παχιών αγελάδων» όπως η δεκαετία του ’90.
Πρέπει να πούμε εδώ πώς, όσο υπεύθυνη είναι η όποια δημοτική αρχή για την απαξίωση της Αυτοδιοίκησης άλλο τόσο υπεύθυνη είναι ή όποια αντιπολίτευση στο βαθμό που τη νοιάζει μόνο η καρέκλα, τα ίδια τα συνδικάτα στο βαθμό που τα νοιάζουν μόνο τα οφέλη των μελών τους ή ακόμη χειρότερα των ηγεσιών τους, οι ίδιοι οι πολίτες στο βαθμό που τους νοιάζει μόνο ο κάδος τους.
Και τώρα τι κάνουμε;
Το διακύβευμα είναι αν προχωράμε με τα όποια λάθη μπροστά ή πάμε προς τα πίσω. Και αν μη τι άλλο αυτό που καταλάβαμε όλοι τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας αλλά και διεθνώς είναι ότι έχουμε ανάγκη από περισσότερη και καλύτερη Δημοκρατία.
Αυτό σημαίνει μεγαλύτερο ρόλο στην αυτοδιοίκηση. Ολοκλήρωση του «Καλλικράτη» και των όποιων θεσμικών αλλαγών όχι όμως στη λογική διευθέτησης συμφερόντων όπως εντόνως κυκλοφορεί για νέα αλλαγή στους χάρτες και τον αριθμό των Δήμων.
Σημαίνει επίσης μεγαλύτερη οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων και ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης μέσω ενός νέου φορολογικού συστήματος που θα ανακατανέμει αρμοδιότητες και χρηματοδότηση σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Σημαίνει τέλος ότι εμείς οι ίδιοι που αγαπάμε την Αυτοδιοίκηση θα αξιοποιήσουμε κάθε δυνατό εργαλείο για να της δώσουμε μεγαλύτερη αξιοπιστία στο θεσμό. Αυτό περνά μεταξύ άλλων από μια διαδικασία ενημέρωσης και συμμετοχής του πολίτη αλλά και αξιοποίησης στο έπακρον κάθε νέου εργαλείου που μας δίνει ο Καλλικράτης.
Περνά μέσα και από τον κοινωνικό έλεγχο των λειτουργιών της Αυτοδιοίκησης και της αποτελεσματικότητας τους, από τον πολίτη. Για την εξυπηρέτηση του δεν έχουμε ταχθεί, ή προηγούνται οι διάφορες ομάδες καλώς ή κακώς εννοουμένων συμφέρονταν; Και το παιχνίδι του «βολέματος» έχει παιχτεί διαχρονικά επάνω για παράδειγμα στις ανταποδοτικές υπηρεσίες με ευθύνη πολλές φορές και των ίδιων των συνδικαλιστών που προτιμούσαν συχνά ένα πρόσκαιρο όφελος παρά την εξυπηρέτηση του πολίτη. Αποτέλεσμα, να έχει απαξιωθεί ο δημόσιος χαρακτήρας αυτών των υπηρεσιών και σήμερα ο πολίτης να ζητάει πολλές φορές ιδιωτικοποίηση τους.
Τέλος, το έκτακτο συνέδριο της ΚΕΔΕ του Αυγούστου για την οικονομική κατάσταση της Αυτοδιοίκησης παραμένει ανοιχτό. Κακώς δεν συγκλήθηκε ήδη για τη συζήτηση του μεσοπρόθεσμου και του προϋπολογισμού, όμως έστω και τώρα πρέπει να συνεδριάσει με βασικό ζητούμενο όχι πώς θα πάρουμε τη χρηματοδότηση του επόμενου μήνα αλλά πώς θα καταφέρουμε να σταματήσουμε την απαξίωση ενός τόσο σημαντικού θεσμού, προτείνοντας εμείς οι ίδιοι ένα στρατηγικό σχέδιο για την μετατροπή της Αυτοδιοίκησης σε Αυτοτελή θεσμούς τοπικής διακυβέρνησης για το σύνολο των ζητημάτων που αφορούν μια τοπική κοινωνία.
Οδυσσέας Κορακίδης
Δημ. Σύμβουλος Αλίμου 


[Δημοσιεύτηκε στο φύλλο του ΠΑΛΜΟΥ 1014/17.11.12]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου